Wie graag gemakkelijk en snel wil reizen door Oostenrijk heeft met de trein een goed alternatief. Het netwerk van treinen in Oostenrijk is goed en je kunt gerust zeggen dat het een zeer modern netwerk is met goede verbindingen en voorzieningen. De Treinen rijden niet zo vaak als in Nederland, maar het rijdt wel punctueel en last but not least het is snel.
Alle grote steden zoals Wenen, Salzburg, Linz, Graz en Innsbruck hebben een groot station (hauptbahnhof) met goede aansluitingen naar de andere steden, dorpen en de steden buiten Oostenrijk.
De treinen in Oostenrijk kun je net als in Nederland en België onderverdelen in categorieën.
De Cityjet
Deze trein laat zich het beste vergelijken met de sprinters in Nederland. De trein verbindt steden en dorpen met elkaar en stopt praktisch op ieder station. De treinen worden de komende jaren gemoderniseerd en dat beloofd veel goeds. Alle treinen zijn geklimatiseerd en voorzien van moderne gemakken. De Cityjet is de vervanger voor het huidige netwerk van S-bahnen. In Wenen zal de Cityjet dan ook voornamelijk worden ingezet op dit netwerk.
De Railjet
Deze hypermoderne hogesnelheidstrein verbindt de grote steden in Oostenrijk razendsnel. De gemiddelde snelheid ligt ruim boven de 230 km/h en de treinen kunnen goed concurreren met het vliegtuig.
Niet alleen vanwege de reistijd, maar ook het comfort is in de Railjet uitstekend. Fijne stoelen, een klaptafeltje en goede wifi maken het mogelijk dat je kunt werken in de trein.
Sterker nog dit artikel heb ik geschreven en gepubliceerd vanuit de Railjet van Wenen naar Salzburg. Naast de genoemde voorzieningen is iedere Railjet uitgerust met een boord-restaurant en boord-service waarbij je voor hele schappelijke prijzen koffie, drankjes en broodjes kunt kopen.
Oostenrijk heeft als doelstelling om C02 drastisch te verminderen. Dat kan door de binnenlandse vluchten te verminderen. Een goed voorbeeld is de verbinding tussen Wenen en Salzburg. Deze is met de trein iets langer dan met het vliegtuig, maar wel zeer efficiënt. Voor 2025 moet ook de vliegverbinding tussen Wenen en Graz worden vervangen door de trein. Dan is namelijk een nieuwe spoortunnel klaar waardoor de reistijd met zeker 20 minuten wordt verkort en de trein in Oostenrijk dus een goede concurrent is ten opzichte van het vliegtuig.
De Nightjet
Ook ‘s nachts rijden de treinen in Oostenrijk door, de Nightjet is het nachtelijke alternatief voor de Railjet, met als bijzonderheid dat er een aantal slaapwagons meereizen. Zo kom je dus goed uitgerust aan op de plek van bestemming. De Nightjet leent zich vooral voor de lange afstandstrajecten. De Oostenrijkse spoorwegen hebben in 2016 een deel van het netwerk van nachttreinen van de Duitse collega’s van de Deutsche Bahn overgenomen. Een aantal trajecten worden ook uitgevoerd als auto-slaaptrein. Zo kan je auto gewoon mee op vakantie en kom je uitgerust aan op je bestemming. Binnenkort rijdt er ook een Nightjet vanuit Amsterdam richting Oostenrijk.
De Intercity
Deze treinen rijden voornamelijk tussen de grote steden en stoppen ook bij stations waar je kunt overstappen op andere belangrijke treinroutes. De intercity is een betaalbaar alternatief voor de duurdere Railjet. De wagons zijn ook wat minder luxe, het gebrek aan wifi is daar een goed voorbeeld van. De meeste intercity’s hebben een boord restaurant en catering aan boord.
De Intercity bussen
De Oostenrijkse spoorwegen hebben naast de treinen ook een efficiënt netwerk van comfortabele bussen, deze rijden vooral op trajecten waar de bus gewoon sneller is dan de trein. Zoals tussen Graz en Klagenfurt. Deze bus zal rijden tot de verbinding over de nieuwe Koralmbahn tussen Graz en Klagenfurt gereed is. (december 2025)
Er zijn ook trajecten waar geen spoor ligt en dan kan een kort stukje met de bus in Oostenrijk soms veel tijd besparen. Ook de Flixbus rijdt in Oostenrijk via een uitgebreid netwerk.
WESTbahn
Sinds enkele jaren is er wat concurrentie op het spoor in Oostenrijk, een private onderneming rijdt sinds 2011 tussen Wenen en Salzburg. De Westbahn is daarmee een geduchte concurrent geworden van het ÖBB (De Oostenrijkse staatsspoorwegen) Tickets voor de WESTbahn kun je online kopen of op de stations. Ook de Westbahn probeert te scoren met goede voorzieningen aan boord van de treinen. Sinds 2017 rijdt WESTbahn ieder half uur tussen Salzburg en Wenen en vice versa. Momenteel rijdt WESTbahn alleen tot Westbahnhof in Wenen. Daar kun je makkelijk overstappen op alle andere vormen van openbaar vervoer. De WESTbahn biedt tickets aan vanaf € 26,50 voor een enkele reis. De kaarten kun je eenvoudig online kopen via de website of via de handige App voor op je mobiele telefoon. Met een e-ticket reis je makkelijk met de Westbahn.
Er rijdt ook een WESTshuttle, deze trein rijdt ieder uur van Wien Hauptbahnhof naar Wien Westbahnhof. Deze trein sluit dan perfect aan op de trein naar Linz en Salzburg.
Meer informatie over de WESTbahn op de website: www.westbahn.at
Regionale spoorlijnen
Een aantal spoorlijnen wordt door een andere vervoerder dan de ÖBB bediend. Zoals de:
- Achenseebahn
- de CAT (City airport Train van de luchthaven Wenen naar de binnenstad van Wenen)
- GKB – twee spoorlijnen in de Steiermark
De treinkaartjes
Om met de trein te kunnen reizen heb je een vervoersbewijs nodig, dat kan op verschillende manieren:
- een printje zijn van de online boeking (via de website van ÖBB)
- de handige app voorop de mobiele telefoon van de ÖBB
- of een ouderwets kaartje uit de kaartautomaat op het station.
- Via de website van NS international (betalen met iDEAL)
Je kunt ook een kaartje kopen bij de conducteur, zoek deze dan wel zelf op en wacht niet tot hij of zij langs komt want dan is het zwartrijden. Een kaartje kopen bij de conducteur kost wel drie euro extra.
Om treinkaartjes online te kopen heb je wel een creditcard nodig, helaas werd mijn Nederlandse Mastercard niet gelijk geaccepteerd. Boek de kaartjes dus ruim van te voren.
De kaartsoorten
Bij het boeken van treinkaartjes is het goed opletten, met het standaard tarief kun je in principe iedere trein naar je bestemming nemen. De zogenaamde “Sparschiene” kaarten kun je alleen online boeken en bieden vaak echt veel voordeel. De korting kan wel oplopen tot 70% je kunt deze kaartjes vaak nog op de dag van vertrek kopen. Bij de online bestelling is het wel wenselijk dat je een credit-card hebt. Helaas is betalen via iDEAL of bankoverschrijving niet mogelijk.
Regionale Treinen
Net als in Nederland vindt de ÖBB het niet interessant om op alle lijnen te rijden, deze worden dan regionaal geëxploiteerd. Een goed voorbeeld is de Zillertalbahn in het Zillertal. Een kleine spoorlijn die toch ieder jaar meer dan 2,8 miljoen passagiers vervoerd.