Ontbijt in Oostenrijk is meestal niet super uitgebreid. Het bestaat uit witte harde broodjes die we in Nederland ook kennen onder de naam harde Duitse bolletjes of Kaissersbroodjes. Als je echter in Oostenrijk om een Kaisserbrotchen vraagt kijken de meeste bakkers je vreemd aan, het broodje heet in Oostenrijk namelijk een “ Semmel”.
Een Semmel wordt voornamelijk met zoetigheid gegeten, zoals huisgemaakte marmelade (jam). Hagelslag of vruchtenhagel kennen de Oostenrijkers niet. Wil je een broodje hartig beleggen kies dan voor kaas of vleeswaren. Naast Oostenrijkse kazen vindt je bij het ontbijtbuffet in een hotel wel een Gouda kaas. Laat je niet voor de gek houden, de Gouda in Oostenrijk, die komt uit Oostenrijk.
Je kunt de Semmel bij het ontbijt trouwens in twee vormen krijgen. Een ronde Semmel met een stervormige bovenkant die volgens mijn bakker een echte Kaisersemmel is, en een langwerpige uitvoering van de Semmel, dit wordt ook wel een Schnitbrotchen genoemd.
Naast de “ Semmel” kennen de Oostenrijkers ook het Schwarzbrot, dit donkere zuurdesembrood is vooral lekker met hartig beleg zoals vleeswaar en met een pittige Aufstrich (smeerkazen van luchtige kwark of hüttenkäse) Maar ook de typische Oostenrijkse kazen of een goed stuk spek doen het goed op een heerlijk stuk vers Schwarzbrot.
Schwarzbrot wordt ook wel Bauernbrot of Buschenschankbrot genoemd. Is Schwarzbrot niet helemaal jou ding? Vraag dan gewoon om volkorenbrood. Koop je brood bij de bakker dan wordt dat soms nog per kilo afgerekend. Je kunt bij de bakker ook rustig om een halve of zelfs een kwart vragen.
Brood in Oostenrijk moet je in principe zelf snijden in sneetjes. De meeste bakkers hebben geen snijmachine. Vergeet niet dat vooral het zuurdesembrood door het alvast te snijden sneller uitdroogt en daardoor sneller oud wordt.
Zuivelproducten tijdens het ontbijt
Zuivelproducten voor bij het ontbijt zijn er in overvloed, en dat is niet verwonderlijk in een land waar regionale zuivel steeds meer in de belangstelling staat, in tegenstelling tot Nederland vindt je in elke streek van Oostenrijk een eigen zuivelfabriek waar de lekkerste melk van de alpenweide wordt verwerkt tot heerlijke kazen en boter. Daarnaast smaakt de melk in Oostenrijk nog echt naar melk en is het vol en romig van smaak.
Eet je liever yoghurt met muesli. Geen probleem, alleen is er in Oostenrijk een beperkt aanbod aan magere yoghurtproducten beschikbaar. Tegenwoordig komen er wel steeds meer lactose-vrije producten op de markt.
Karnemelk hebben ze in Oostenrijk ook, dit wordt Buttermilch genoemd, het is een tikkeltje zuurder dan de Nederlandse versie en het tintelt een beetje op je tong. Buttermilch kun je in de supermarkt alleen in halve liter pakjes kopen.
Vleeswaren voor op brood
De keuze uit vleeswaren is enorm. Naast diverse regionale hammen en gerookte spek is er veel keuze uit producten van andere landen. De vleeswaren bestaan voornamelijk uit varkensvlees en zijn vaak nog op authentieke manier gerookt en gekruid met bijvoorbeeld knoflook of verse bieslook.
Koop je bij de supermarkt je vleeswaren dan wordt dit meestal nog vers voor je gesneden. Dat bestel je per 10 gram (=dekagram) en noem je dan Dag. Een onsje ham wordt dan “zehn dagger Schinken“
Biologische producten zijn de trend
Biologische producten zijn vol in opmars in Oostenrijk, biologische zuivel en groenten zijn momenteel een verkoophit, zelfs de goedkope supermarkten zoals Lidl en Hofer (ALDI in Oostenrijk) hebben een groot assortiment biologische producten waarbij het mogelijk is om de herkomst te achterhalen. De zuivelproducten zijn alle regionaal en vrij van GEN-techniek. Waar mogelijk worden uitsluitend Oostenrijkse producten gebruikt.
Koffie of thee of melk
Bij het ontbijt in Oostenrijk drinken Oostenrijkers vaak thee, koffie of melk. De koffie is in Oostenrijk aanzienlijk sterker dus echt even wakker worden met een shot cafeïne. De thee wordt ook een stuk sterker gedronken.